Góra, która zadecydowała o losach Włoch
Monte Grappa (1 776 m n.p.m.) była miejscem kluczowych bitew po tragicznej bitwie pod Caporetto w 1917 r., kiedy to armia włoska została zmuszona do odwrotu w kierunku rzeki Piave. Monte Grappa stanowiła kręgosłup nowej linii obronnej. Gdyby upadła, otworzyłoby to drogę do równin i możliwego upadku całych Włoch.
Jednak włoskie oddziały utrzymały górę pomimo niesprzyjającego terenu, zimna i silnego wroga. Tysiące żołnierzy zginęło w zaciętych walkach. To właśnie im poświęcony jest ten pomnik.
Pomnik między niebem a ziemią
Monumentalny pomnik, zaprojektowany przez architekta Giovanniego Greppi i rzeźbiarza Gianniego Castiglione, został zainaugurowany w 1935 roku. Składa się ze spiralnej okrągłej struktury z białego kamienia, otoczonej łukami i grobowcami, która symbolicznie wskazuje w górę w kierunku nieba.
Wewnątrz pomnika spoczywa ponad 22 000 ciał poległych żołnierzy - zarówno włoskich, jak i austro-węgierskich. Sławni bohaterowie mają wyryte swoje imiona, tysiące innych pozostaje nieznanych, ale nie zapomnianych. Na samym szczycie znajduje się kaplica Madonny z Monte Grappa, duchowe serce całej budowli.
Zapierający dech w piersiach widok
Monte Grappa to nie tylko zabytek historyczny, ale także popularne miejsce dla miłośników przyrody. W pogodny dzień można stąd zobaczyć Morze Adriatyckie, a po drugiej stronie majestatyczne Dolomity. Cały obszar jest obecnie częścią parku przyrody, idealnego do uprawiania turystyki pieszej, rowerowej i rekreacyjnych wycieczek.
Zewnętrzne muzeum pierwszej wojny światowej
Wokół pomnika zachowało się wiele okopów, bunkrów, stanowisk dział i tablic pamiątkowych. Wszystkie one przypominają o zaciętych walkach, które miały tu miejsce. Wiele szlaków turystycznych w okolicy ma charakter historyczny i jest odpowiednich dla rodzin lub wycieczek szkolnych.
Dziś Monte Grappa jest miejscem szacunku i ciszy. Odbywają się tu coroczne uroczystości upamiętniające, pielgrzymki i programy edukacyjne. Wizyta w miejscu pamięci przypomina nie tylko o okropnościach wojny, ale także o kosztach pokoju i odwadze tych, którzy walczyli za swój kraj.
Informacje praktyczne dla odwiedzających
Do Monte Grappa można dotrzeć samochodem, rowerem lub pieszo. Droga dojazdowa z Bassano del Grappa jest piękna, ale kręta. Na parkingu znajduje się punkt gastronomiczny.
Zalecamy zabranie cieplejszych ubrań nawet w miesiącach letnich - pogoda na szczycie jest często zmienna.
Znajdują się tam również mniejsze muzea i wystawy poświęcone wojnie. Wycieczkę można połączyć z wizytą w historycznym mieście Bassano del Grappa lub spacerem wzdłuż jednego ze szlaków wojskowych.
